Pogoda w Kwietnia Niedzielę wróży urodzajów wiele…

[polska strona]

https://nikidw.edu.pl/2022/04/08/pogoda-w-kwietnia-niedziele-wrozy-...

Zgodnie z tradycją Niedziela Palmowa kończy okres Wielkiego Postu i rozpoczyna Wielki Tydzień. Jest obchodzona na pamiątkę triumfalnego wjazdu Jezusa do Jerozolimy i wiąże się ze święceniem palm wielkanocnych. W tym roku przypada na 10 kwietnia.

https://nikidw.edu.pl/wp-content/uploads/2022/04/Sadecki-Park-Etnograficzny-konkurs-palm-wielkanocnych-fot-Piotr-Drożdzik10-300x242.jpg 300w, https://nikidw.edu.pl/wp-content/uploads/2022/04/Sadecki-Park-Etnog...̇dzik10-768x620.jpg 768w, https://nikidw.edu.pl/wp-content/uploads/2022/04/Sadecki-Park-Etnog...̇dzik10-1536x1240.jpg 1536w, https://nikidw.edu.pl/wp-content/uploads/2022/04/Sadecki-Park-Etnog...̇dzik10-2048x1653.jpg 2048w, https://nikidw.edu.pl/wp-content/uploads/2022/04/Sadecki-Park-Etnog...̇dzik10-16x12.jpg 16w" sizes="(max-width: 337px) 100vw, 337px" />

Tradycja świecenia palm wielkanocnych w naszym kraju sięga XI wieku. Do ich wykonania często używano gałązek wierzby, drzewa znanego ze swych magicznych mocy. Wierzono, że zamieszkiwały je opiekuńcze duchy. Wierzba była też postrzegana jako symbol płodności.
W kilku regionach Polski istnieje tradycja tworzenia okazałych palm osiągających niekiedy 2-3 metry wysokości. Są to: Karpaty Zachodnie, Podhale i Pogórze, ziemia sądecka i tarnowska, okolice Myślenic, Bochni i Wieliczki, a także Kurpie.

Z palmami wielkanocnymi związanych jest wiele ludowych zwyczajów i wierzeń. Jeszcze na początku XX wieku ludzie po wyjściu z kościoła uderzali się wzajemnie poświęconą palmą. Rytuał ten miał dziewczętom przysporzyć urody, a chłopcom odwagi. Poświęconą palmą skrapiano dom i gładzono zwierzęta przed pierwszym wypasem, kreśląc nad ich głowami znak krzyża. Miało to zapewnić zdrowie i odpędzić złe moce. Wierzbowe „kotki” gospodarz mieszał z ziarnem siewnym, po czym podkładał je pod pierwszą skibę zaoranej ziemi, dla lepszych plonów. Rybacy wplatali wierzbowe gałązki w sieci, aby ich łowy zawsze były obfite, a bartnicy wkładali je do uli, by zapewnić sobie dobry zbiór miodu i ochronić pszczoły przed chorobami.

https://nikidw.edu.pl/wp-content/uploads/2022/04/Sadecki-Park-Etnograficzny-konkurs-palm-wielkanocnych-fot-Piotr-Drożdzik4-300x200.jpg 300w, https://nikidw.edu.pl/wp-content/uploads/2022/04/Sadecki-Park-Etnog...̇dzik4-768x512.jpg 768w, https://nikidw.edu.pl/wp-content/uploads/2022/04/Sadecki-Park-Etnog...̇dzik4-1536x1024.jpg 1536w, https://nikidw.edu.pl/wp-content/uploads/2022/04/Sadecki-Park-Etnog...̇dzik4-2048x1365.jpg 2048w, https://nikidw.edu.pl/wp-content/uploads/2022/04/Sadecki-Park-Etnog...̇dzik4-16x12.jpg 16w, https://nikidw.edu.pl/wp-content/uploads/2022/04/Sadecki-Park-Etnog...̇dzik4-640x427.jpg 640w, https://nikidw.edu.pl/wp-content/uploads/2022/04/Sadecki-Park-Etnog...̇dzik4-100x68.jpg 100w" sizes="(max-width: 357px) 100vw, 357px" />

Wielkanocny bukiet wkładano za święty obraz, aby przez cały rok chronił dom od pożaru, burzy, wiatru, a domowników od zarazy. Poświęcone palmy palono w Wielką Sobotę, a popiół przechowywano do Popielca następnego roku. Oprócz tego Wielkanocy bukiet zawierał rośliny wiecznie zielone, takie jak: bukszpan, borówka czy cis, które symbolizowały nieśmiertelność duszy. Całość była przybierana kolorowymi wstążeczkami i suszonymi, sztucznymi lub papierowymi kwiatkami. Ostatnio bardzo popularne w Polsce są mniej barwne palmy wileńskie, zwane również wałkami. Robi się je z suszonych kwiatów, traw, mchów, farbowanych kłosów, misternie układanych i wiązanych na patykach. W przeszłości ten typ występował wyłącznie w okolicach Wilna oraz na przygranicznych terenach polsko-litewskich. Obecnie palmy wileńskie są wytwarzane w całej Polsce.

Oprac. DPR
Fotografie zgłoszone do konkursu NIKiDW pn. „Rewia Palm Wielkanocnych 2020” przez Sadecki Park Etnograficzny, fot. Piotr Drożdzik