Bitwa pod Cecorą (1595)

[polska strona]

Bitwa pod Cecorą
— wyprawa Zamoyskiego do Mołdawii —
Czas	19–20 października 1595
Miejsce	Kiszyniów, dorzecze Prutu
Terytorium	Mołdawia
Przyczyna	wkroczenie wojsk polskich do Mołdawii
Wynik	wygrana Polaków, pokój i wycofanie Turków z Mołdawii
Strony konfliktu
Rzeczpospolita Imperium Osmańskie Chanat Krymski
Dowódcy
Jan Zamoyski Ğazı II Girej Ahmed-pasza
Siły
ok. 5000 jazdy, 2300 piechoty, kilka dział ok. 25 000

Bitwa pod Cecorą miała miejsce 19–20 października 1595 roku podczas wyprawy Zamoyskiego do Mołdawii.

Latem 1595 roku armia koronna (około 5000 jazdy, 2300 piechoty i kilka dział) dowodzona przez hetmana wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego wkroczyła do Mołdawii i 27 sierpnia zajęła Chocim. Po zdobyciu 3 września stolicy hospodarstwa – Jass, wódz polski osadził na tronie mołdawskim przychylnego Rzeczypospolitej Jeremiego Mohyłę. Akcja Zamoyskiego związana była z jego planami utworzenia w tej strefie zależnych od Rzeczypospolitej niewielkich państw buforowych, które chroniłyby Koronę przed zagrożeniem tureckim (miały to być Mołdawia, Siedmiogród i Wołoszczyzna).

Wkroczenie wojsk polskich do Mołdawii spotkało się z szybką reakcją Osmanów. Ponieważ sułtan Mehmed III zajęty był walką z Michałem Walecznym, na teren Mołdawii wkroczyła silna armia tatarska wspomagana przez posiłki tureckie (około 25 000 żołnierzy) dowodzona przez chana krymskiego Ğazı II Gireja. Na wieść o zbliżaniu się do Jass idącego od strony Kiszyniowa nieprzyjaciela Zamoyski przeprawił swą armię na lewy brzeg Prutu w celu obrony przeprawy przez rzekę. Wojska polskie założyły 6 października warowny obóz, którego tyły i oba skrzydła chroniła rzeka Prut, natomiast z przodu wybudowano wał z 13 bastionami i 4 bramami wypadowymi. Wieczorem 18 października nadciągnęła armia chańska i wkrótce doszło do pierwszych starć harcowników (m.in. kniaź Kirył Różyński (Kirył Rużyński) postrzelił z łuku siostrzeńca samego chana’^[1]). Kolejnego dnia, 19 października, doszło do większych starć. Chan miał przy sobie niewiele piechoty – miał więc niewielkie szanse na zdobycie polskich umocnień. Duże straty wojskom oblegającym zadawały piechota i jazda wypadające przez obozowe bramy. Ponieważ 20 października walki przebiegały podobnie, Ğazı II Girej doszedł do wniosku, że nie jest w stanie pokonać Zamoyskiego i zgodził się przystąpić do rokowań.

Ostatecznie 21 października podpisano pokój, na mocy którego Tatarzy uznali władzę Jeremiego Mohyły w Mołdawii i zgodzili się, by na obszarze hospodarstwa pozostały polskie wojska. Dwa dni po zawartym układzie armia tatarska rozpoczęła odwrót.

Przypisy

1. ↑ Leszek Podhorodecki: Stanisław Żółkiewski. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1988, s. 79.

Literatura

• Mała Encyklopedia Wojskowa, 1967, wydanie I.
• Leszek Podhorodecki, Chanat Krymski, Warszawa 1987, ​ISBN 83-05-11618-2​, s. 125–127.
• Leszek Podhorodecki, Wazowie w Polsce, Warszawa 1985, ​ISBN 83-205-3639-1​, s. 77–78.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

• Wyprawa Jana Zamoyskiego na Mołdawię w 1595 roku
• Polish Renaissance Warfare: Cecorą 1595